Wanneer iemand afval op straat gooit, draait mijn maag om, als een automatische reflex. Niet omdat ik de meest vrome burger op aarde ben, maar omdat mijn ouders me vroeger de huid vol scholden, als ik het in mijn hoofd haalde iets op straat te gooien. Het is niet de enige reflex die ik heb overgehouden aan die tijd. Er zijn meerder aspecten in het leven waar mijn brein onbewust zwart-wit over denkt. Allen vinden hun oorsprong voor mijn zestiende. Het lijkt erop dat de mens daarna verder bouwt op die gedegen basis. Een verrijking is mogelijk, maar geen grootschalige veranderingen. Is het niet verstandig om dit aspect in ogenschouw te nemen, wanneer we kijken naar maatschappelijke problematiek?

Denk bijvoorbeeld aan het ontsporende debat, in de politiek, maar ook tussen bevolkingsgroepen onderling. Wanneer basis- en middelbare scholen een middag vrijmaken om volledig te wijden aan het voeren van een fatsoenlijk debat zal de toekomstige generatie mogelijk een allergie vormen voor slecht, onderbouwde en populistische argumentatie.

Ook een vroegtijdig bezoek aan een megastal of slachthuis, zoals filosoof Anne Gefkens laatst aankaartte in haar opiniestuk, kan helpen bij het bewustzijn van de jeugd omtrent vleesconsumptie.

Niet dat ik hiermee wil zeggen dat iedereen boven de zestien een verkeken kans is. Want ook om mij heen zie ik mensen van boven de dertig bewuster leven. Het kost alleen meer moeite. Een gewoonte afleren is nu eenmaal minder makkelijk.

Vandaar dat ik onze minister voor Primair en Voortgezet Onderwijs, Dennis Wiersma, wil vragen om te kijken wat de rol van onderwijsinstellingen kan zijn, wanneer opvoeding te kort schiet.