‘Jullie trekken naar een gebied en vermenigvuldigen je totdat alle natuurlijke hulpbronnen zijn uitgeput. De enige manier om te overleven is om jullie zelf te verplaatsen naar een ander gebied.’

Dit citaat uit the Matrix confronteert ons mensen met de rol die wij willen vervullen in de wereld: een positie bovenaan de voedselketen. Een positie, die wij onlosmakelijk verbinden met vrijheid. Maar kunnen wij intelligente apen omgaan met deze verantwoordelijkheid? Of is onze hebzucht hiervoor te groot?

Eurocommissaris Timmermans sprak een aantal maanden terug nog veelbelovende woorden. Een groots plan. Zijn Green Deal moest de balans in ecosystemen gaan herstellen. Het werd hoog tijd dat we de verantwoordelijkheid zouden nemen die paste bij onze rol in de wereld.

Een virus gooide echter roet in het eten.

Het verminderen van broeikasgassen is inmiddels vervangen door beademingsapparatuur en IC-bedden. Mondkapjes worden niet meer gedragen tegen smog, maar als bescherming tegen Covid-19. Het redden van de soort en de economie zijn opnieuw van groter belang dan het milieu. VN-secretaris-generaal Guterres trekt zelfs de vergelijking met oorlogstijd. Zou hij dan doelen op een politieke slogan, vergelijkbaar met die van het Derde Rijk? Zoiets als: “Eigen soort eerst!”?

Het wordt tijd dat mensen beseffen dat ons voortbestaan niet alleen afhankelijk is van onszelf en dat wij op exact dezelfde destructieve manier verhouden tot de aarde als het virus tot ons. Vermenigvuldigen, uitputten en verspreiden. Wanneer we alleen aan het behoud van onze eigen soort denken, eindigen we op de lange termijn allemaal op dezelfde plek. En wat treffen we daar aan?

Niets.