Mensenplaag
Terwijl Australië nog nasmeult, overstroomt en verstoft, overlegt de wereldtop deze week in Davos het thema Aandeelhouders voor een samenhangende en duurzame wereld. Iedereen lijkt plotseling te beseffen dat er drastisch iets moet veranderen in onze levenswijze. Vandaar dat ook wij Nederlanders allen netjes tien euro doneren om de akelige beelden van uitgedroogde koalabeertjes uit ons geheugen te wissen. En dan? Dan zit ons werk er op. Er is al gauw zo’n half uur gewerkt voor de financiële gift. Geruststellend tonen onze sociale media kanalen al snel weer half naakte influencers op tropische locaties waar klimaatverandering lijkt te vervagen onder de gebruikte filters. Voor we er erg in hebben, zitten we een maand later in een vliegtuig om in hun voetsporen te treden.
Een stap terug doen blijkt bijzonder lastig. Toch pogen enkele Nederlanders een minimalistische levenswijze, tegenwoordig beter bekend onder de noemer: “ontspullen”. Weg met die overbodige zooi en probeer uitsluitend het hoogst noodzakelijke aan te schaffen, luidt het credo. Ook Linda de Mol heeft de trend omarmt. Zo ontdoet zij twee keer per jaar haar kledingkast van prachtige, overbodige spullen om deze aan haar dierbare vriendinnen te doneren. De minimalist vertelt dat ze in haar nopjes is wanneer zij een vriendin in één van haar afdankertjes ziet lopen. En ook ik betrap mijzelf erop dat ik bijzonder verheugd ben over het feit dat het opgeruimd is bij Linda, terwijl de kasten van haar vriendinnen beginnen uit te puilen.
Maar terwijl Linda druk bezig is met het verplaatsen van haar kleding, vraag ik me af wie werkelijk onze toekomst gaat redden. Volgens velen moet de oplossing komen vanuit de bron van al het kwaad, de techniek. De bron van ons bevoorrecht bestaan lijkt te zijn omgeslagen in een vijand op de lange termijn. Het toverwoord, wanneer de discussie omtrent milieu vast loopt, lijkt echter nog ver weg van een wereld zonder fossiele brandstoffen. Hoe kan dit in een land waar het aantal technische studenten is verdubbeld in de afgelopen tien jaar? Het antwoord hierop is geld.
Voor sociale mensen met overstijgende academische resultaten is het financieel niet erg aanlokkelijk om een carrière bij de universiteit te ambiëren. Bedrijven die staan te springen om talentvolle techneuten, zoals consultants, traders en private equity firms, bieden al snel het dubbele aan. En wanneer men naar behoren presteert, wordt dit binnen twee jaar met gemak verviervoudigd. Iemand die zwicht voor zijn of haar idealen bekoopt dit met vier jaar minimumloon. Dat het overgrote deel hiervan afziet is op zijn zachts gezegd begrijpelijk en tegelijkertijd dood zonde. Hun brein gebruikt om slides, liquiditeit en adviezen te produceren voor winst op de korte termijn. Toch lijkt haast geboden bij de milieuproblematiek waar wij ons in verkeren.
Misschien dienen we terug te gaan naar de middelbare school, waar de biologiedocenten ons leerden dat ook wij behoren tot het dierenrijk. Want als het om andere soorten gaat, blijkt het voor de mens niet bijzonder lastig om een plaag te herkennen. Zo stelde de provincie Flevoland afgelopen jaar dat de populatie van 1500 herten in de Oostvaardersplassen niet langer kan. Het natuurgebied kan blijkbaar geen 27 herten per vierkante kilometer huizen, terwijl de stad Amsterdam per vierkante meter bijna 4000 mensen huist. De angst voor een afnemende wereldbevolking lijkt bijzonder groot. In Hongarije is er zelfs een subsidie ingesteld om vrouwen aan te moedigen om meer kinderen te krijgen.
Toch lijkt, wanneer de behoefte van consumptie blijft toenemen en de talenten uit de techniek hun intellect niet adequaat inzetten om de aarde te redden van de grootste dreiging in de geschiedenis, onszelf erkennen als plaag de enige optie. Dus ga allen de straat op met de leuze: “Subsidie voor bewust kinderlozen, investeer in het milieu door vergrijzing te accepteren!”
